Пронацијата на стапалото е неправедно запоставена тема, како кај рекреативците, така и кај луѓето кои спонтано и повремено се занимаваат со спортски активности. Ајде заедно да обрнеме внимание на овој важен биомеханички феномен и подобро да го запознаеме нашето тело. Природното движење на стапалата игра клучна улога во начинот на кој одиме, трчаме, па дури и стоиме. Ние ја истражувавме оваа тема за вас со намера да ја разбереме науката зад пронацијата на стапалата и нејзиното влијание врз нашето тело. Можеби зад незавидните резултати од тренинзите или честите болки и повреди се крие пронацијата на стапалата.
Механика на пронација на стапалото
Нормално е зглобот да пронира, тоа е неопходна компонента на циклусот на одење. Кога правиме чекор, стапалото ја допира земјата, лакот се спушта како природен амортизер за да го апсорбира ударот и рамномерно да го распореди притисокот, а задниот дел од стапалото се витка навнатре. Ова движење се нарекува пронација и им овозможува на нашите стапала да се прилагодат на различни терени, намалувајќи го стресот на зглобовите и меките ткива.
Видови на пронација
Врз основа на аголот на пронација, постојат 3 типа на ова движење.
1. Неутрална или нормална пронација: стапалото умерено се навалува навнатре при одење или трчање.
2. Препронација: може да биде блага, умерена или изразена и со неа првиот контакт со земјата се остварува на внатрешната страна на стапалото.
3. Супинација или потпронација: зглобот се поместува нанадвор и првиот контакт со земјата се остварува на надворешната страна на стапалото.
Прекумерна пронација - кога зглобот премногу се навалува навнатре е најчест случај и поединците кои го имаат овој начин на одење ставаат поголема тежина на медијалната страна на стапалото. За разлика од нив, само мал процент од луѓето „подпронираат“ (т.е. лежечки), тоа се оние кои ставаат поголема тежина на страната на стапалото. Не постои општо прифатен критериум или стандард во однос на аголот што ги раздвојува видовите на пронација, но стручните текстови генерално споменуваат агол од 15 степени.
Зошто е важна пронацијата?
Кога има прекумерна пронација, ногата претрпува поголем шок, чекорот е помалку ефикасен отколку кај луѓето кои имаат неутрална пронација. Прекумерната пронација на тој начин може да ја влоши спортската форма и да доведе до повреди. Научниците и спортските ентузијасти посветуваат многу внимание на пронацијата, работат на ефективни вежби и изнаоѓаат технологии за правење чевли кои можат да бидат корисни.
Како да се одреди пронација - стил на чекорење?
Има многу луѓе кои долго време се занимаваат со спорт, но не знаат за што се работи кога се споменува пронација. Во основа, се работи само за стилот на газење, односно начинот на кој стапалото се потпира на земја. Пронацијата може да се анализира со користење на различни методи, од самопроценка, која е најмалку доверлива (анализа на носење чевли или отпечатоци од стапала), преку анализа на одењето (анализа на одење) и системот Footscan, кој користи сензори за мерење притисок на стапалото при одење . Пронацијата има неколку компоненти и најдобрите проценки секако се прават при движење, на пример, трчање на лента. Секако, ве советуваме да посетите експерт кој има опрема и знаење за точна проценка.
Односот помеѓу пронацијата и повредите
Дали болните стапала и колена се поврзани со вашата пронација? Секој човек има уникатна биомеханика на стапалата и телото. Она што може да предизвика проблеми со пронацијата кај едно лице, не може кај друго. Односот помеѓу пронацијата на стапалото и ризикот од повреда долго време се дебатира од научната заедница. Неодамнешните студии сугерираат дека прекумерната пронација всушност може да ја зголеми веројатноста за одредени повреди, особено кај тркачите. Сепак, факторите како техниката на трчање, типот на обувките и индивидуалните перформанси исто така играат клучна улога.
Улогата на обувките - дали патиката ве прави тркач?
Дизајнерите на специјализирани патики се во потрага по создавање на совршени патики кои поддржуваат и оптимизираат пронација на стапалата. Од минималистички дизајни до напредни карактеристики на стабилност, понудите на брендот се задоволуваат со различни потреби за пронација. Ако препронирате, ќе изберете постабилни чевли за трчање или чевли со зголемена контрола на движењето, ако неутрално пронирате или ако сте подпронатор, ќе изберете неутрални чевли. За оние кои се борат со прекумерна пронација или супинација, постојат чевли со прилагодена поддршка за да се поправи усогласувањето на стапалото со помош на елементи за поддршка. Елементите за поддршка на стапалото доаѓаат во различни форми, а нивната цел е да ја одржат стабилноста на средината на стапалото, да помогнат во рамномерно распределување на притисокот и да ја ублажат непријатноста. Брендовите обично користат шини за водење кои го поддржуваат стапалото и го туркаат така што помалку да пронира. Одредени модели имаат пена со двојна густина која има стабилизирачка улога и се поставува во централниот дел на ѓонот.
Како да ги изберете патиките што ви се потребни
Ако сакате сами да ги оцените патиките, треба да се обидете да ги свиткате, извртувате, да го проверите ѓонот и да ја испробате флексибилноста на задниот горен дел на патиката. Неутралните патики се лесно флексибилни во сите делови на ѓонот, лесно се виткаат, а задниот дел од патиката е мек бидејќи нема елементи кои даваат дополнителна потпора на стапалото. Патиките дизајнирани за дополнителна стабилност се поригидни и имаат намалена можност за извртување. Тие можат да се наведнуваат само до одредена граница, но не целосно како неутрални. Задниот дел од патиката што ја држи петата е поцврст за дополнителна потпора, а ѓонот има одредени потпорни елементи кои придонесуваат за стабилност. Патиките дизајнирани за контрола на движењето се прилично крути, не можат да се виткаат на средина и имаат флексибилност само во предниот дел на ѓонот. Не е можно да се извртуваат или е можно, но многу малку. Задниот дел што ја држи петата е исклучително цврст и имаат екстра силни, потпорни елементи во ѓонот што го спречуваат стапалото да се витка навнатре. Разликата помеѓу патиките можете да ја препознаете и ако го погледнете обликот на ѓонот. Прав ѓон е карактеристичен за неутрални патики, полузаоблен за патики кои обезбедуваат дополнителна стабилност, а заоблената форма на ѓонот е за патики дизајнирани за дополнителна контрола на движењето. Забележете дека не постојат строги правила и дека некои категории може да се преклопуваат (на пр. некои патики додаваат и стабилност и контрола на движењето), така што тие може да не се вклопат совршено во овој опис.
Дали патиките можат да помогнат при прекумерна пронација?
Одговорот е ДА! За ова постојат научни докази. Постојат бројни причини за прекумерна пронација и затоа истиот тип на патики не може да им помогне на сите. Патиките за контрола на движење можат да ја намалат пронацијата за приближно 2% и подобро да го контролираат движењето на задниот дел од патиките со мека пена. Тркачите кои препронираат и користат стандардни чевли имаат поголем ризик од повреда од оние со неутрален стил на трчање.
Како што ја завршуваме приказната за пронација на стапалото, ќе ве потсетиме дека сложеноста на човечката биомеханика продолжува да ги интригира научниците, спортистите и дизајнерите. Разбирањето на науката зад пронацијата на стапалата ни овозможува подобро да се грижиме за нашите тела и да носиме правилни одлуки за нашите обувки. Затоа, следниот пат кога ќе тргнете на вашата спортска авантура, размислете за сложениот танц на пронација што се случува под вашите стапала и изберете го вистинскиот модел на патики за вашите стапала во нашата онлајн продавница.
Sport Vision тим
.svg)
